Για τη νέα του ταινία, το υλικό της οποίας συγκέντρωνε επί μια δεκαετία, μιλάει στη “Θ” ο σκηνοθέτης Παντελής Βούλγαρης
Συνέντευξη στη Μαρία Νικολάου
Άρχισαν σήμερα στον Απόσκεπο Καστοριάς τα γυρίσματα της νέας ταινίας του Παντελή Βούλγαρη “Ψυχή βαθιά”. Ο γνωστός σκηνοθέτης ξετυλίγει την ιστορία δυο αδερφών, που η τύχη τους μοιράζεται: ο ένας πολεμά με τον Εθνικό Στρατό και ο άλλος με τους αντάρτες. Για το “χρέος” του με την ιστορία αλλά και για τις ανοιχτές πληγές του εμφυλίου μιλά ο δημιουργός, που εδώ και μια δεκαετία συνέλεγε πληροφορίες και στοιχεία για μια υπόθεση που πολλοί θα ήθελαν να ξεχαστεί…
Μια καινούργια, πονεμένη ιστορία αγγίζετε με τη νέα σας ταινία…
Είναι μια μόνο ιστορία που διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια του εμφυλίου. Ο εμφύλιος είναι τεράστιο θέμα.
Γιατί επιλέξατε αυτή την περίοδο;
Έχω μια πολύ στενή σχέση με την ιστορία. Αυτά που μας έχουν “τραυματίσει”, που μας έχουν σημαδέψει, που μας έχουν ενώσει και μας έχουν χωρίσει, βρίσκονται πάντα στο κέντρο της προσωπικής μου θεώρησης. Η ιστορία της ταινίας αφορά αυτή την περίοδο του εμφυλίου πολέμου.
“Ψυχή βαθιά” ο τίτλος της. Πότε άρχισε να ξετυλίγεται το κουβάρι εντός σας;
Σχεδόν όταν γύριζα τις “Νύφες”, μετά από ένα ταξίδι που έκανα εδώ στην Καστοριά και προσδιόριζα τις αποστάσεις και τις μετακινήσεις των ανταρτών μεταξύ Γράμμου και Βιτσίου, δόθηκε το έναυσμα. Ήταν η αφορμή να κατέβω στην Αθήνα, να κατεβάσω βιβλία, μπήκα σ’ αυτή την έρευνα και στο ταξίδι αυτής της έρευνας. Ειδικά αυτή η εποχή είναι μια “παγίδα” για τον καλλιτέχνη, ψάχνει, αναρωτιέται, διασταυρώνει ιστορίες. Περίπου έντεκα χρόνια χρειάστηκε αυτή η ιστορία. Στη διάρκεια και πληγώνεσαι και αναρωτιέσαι. Ήταν μια ιστορία “κρυφού σχολειού” από αφηγήσεις ανθρώπων, από μισόλογα, έτσι ταξίδεψα…
Εντοπίσατε σημεία, πληροφορίες που νιώσατε να σας συγκλονίζουν με την τραγικότητά τους;
Και μόνο το γεγονός ότι ο πυροβολητής του Δημοκρατικού Στρατού σημαδεύει έναν Βλάση, έναν Ανέστη και το αντίθετο, από την άλλη πλευρά, είναι κάτι που καίει. Δεν έχεις έναν άνθρωπο ξένο ή εχθρό, αλλά έναν που μπορεί να είναι συγγενής, φίλος.
Είναι δύο αδέρφια οι πρωταγωνιστές της ταινίας…
Δύο αδέρφια, δύο νέα παιδιά, 15 και 17 ετών, τσοπανόπουλα, που έχουν επιστρατευτεί χωρίς τη θέλησή τους, και από τις δύο πλευρές, ακριβώς επειδή ξέρουν τα μονοπάτια. Η ιστορία μου είναι αυτή ακριβώς, είναι η προσπάθεια να διασωθούν, να κρατήσουν τη ζωή τους και παράλληλα η διαδρομή της ιστορίας, αυτή η διαδρομή που σημαδεύει την ιστορία.
Ήταν ένα χρέος για σας η επιλογή αυτής της περιόδου;
Κάπως έτσι αισθάνομαι. Είναι μια εποχή η οποία δεν έχει συζητηθεί στα σχολεία. Το βιβλίο της ιστορίας σταματάει το 1944 που φεύγουν οι Γερμανοί και μετά πάμε στα χρόνια της ΕΟΚ. Από εμπειρίες που είχα, όταν έκανα μαθήματα στη Σχολή Κινηματογράφου, έβλεπα ένα κενό και ταυτόχρονα ένα ενδιαφέρον στα μάτια των παιδιών. Όταν τέλειωνα τις αφηγήσεις, ερχόντουσαν και με ρωτούσαν πού μπορούν να βρουν βιβλία…
Έτσι θέλετε να λειτουργήσει η ταινία σας, ως σχολείο;
Κάπως έτσι θέλω να λειτουργήσει αυτή η ταινία. Όχι να διχάσει, γιατί πλέον έχουν περάσει 60 χρόνια, αλλά να κάνει τους ανθρώπους πιο ανοιχτούς, να επικοινωνούν πιο πολύ και πιο συνεργάσιμους.
Από αυτή την ιστορία υπήρξαν μόνον πληγές;
Ταυτόχρονα είναι ένας πόλεμος φοβερά σκληρός και φοβερά ανθρώπινος. Τραυμάτισε και τις δυο πλευρές αυτή η ιστορία.
Έχουν αποκατασταθεί οι ηττημένοι;
Σιγά-σιγά με τα χρόνια, αργά και καθυστερημένα, νομίζω ότι συνέβη.
Έχουν αφαιρεθεί τα παράσημα από τους νικητές;
Δεν λένε και πολλά πράγματα τα παράσημα. Περισσότερο έχει σημασία η συνείδησή μας και το τι αισθανόμαστε για τον απέναντι, παρά οι προσωπικές διακρίσεις.
Είχατε και εσείς “πληγές” στην οικογένεια σας από τα χρόνια του εμφυλίου;
Από τα Δεκεμβριανά ναι! Δυο περιπτώσεις διαφορετικές, από τη μια και από την άλλη πλευρά. Αυτός ήταν ο λόγος να κρατήσω μια στάση δικαιοσύνης και να δω με ψύχραιμο μάτι και τις δυο πλευρές.
Το “Ψυχή βαθιά” ήταν ο τρόπος με τον οποίο εμψυχώνονταν οι αντάρτες και το επιλέξατε ως τίτλο στην ταινία σας;
Από ό,τι έχω διαβάσει, ήταν η κραυγή των ανταρτών όταν επιτίθονταν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου